Welke luistervaardigheden gebruik jij het meest om samen te werken?

Weet jij wat er gezegd wordt?

Er wordt heel veel verteld en geschreven over luistervaardigheden.

Een van de beschrijvingen die me hier bewust heeft leren bij stilstaan zijn de verschillende niveaus van luisteren zoals Otto Scharmer deze bespreekt in Theorie-U.

Theorie-U beschrijft 4 verschillende manieren van luisteren en de impact die elke manier van luisteren heeft op een gesprek.

4 vormen van luisteren (vrij vertaald uit Theorie-U):

1) Downloaden

Je luistert naar de antwoorden die je wil horen.
Je zoekt naar informatie om oude opinies en oordelen te bevestigen.

Resultaat:
Je luistert uit beleefdheid = Conformerend

2) Feitelijk luisteren

Deze vorm van luisteren helpt je om je eigen stelling te verdedigen, te bevestigen of te onderbouwen.
Je luistert aandachtig om de verschillen te horen zodat je hierop kan reageren en nieuwe informatie direct kan ontkrachten.

Resultaat:
Je luistert om te debatteren = Confronterend

3) Empathisch luisteren

Het is je bedoeling om de ander echt volledig te begrijpen door in zijn schoenen te gaan staan.
Je luistert om te begrijpen wat je gesprekspartner wil zeggen en op deze manier nieuwe kennis en informatie te horen.

Resultaat:
Je luistert om in dialoog te gaan = Onderzoekend

4) Generatief luisteren

Je luistert om te horen waar raakvlakken en ieders belangen zitten.
Co-creatie om samen te zoeken naar de beste en voordeligste optie voor alle betrokken partijen.
Tijdens het gesprek ga je 'de taart' vergroten door extra mogelijkheden te onderzoeken waaronder:
- Iedere gesprekspartner zijn talenten aan te spreken;
- alle beschikbare kennis samen te brengen;
- elk stuk informatie als evenwaardig element te onderzoeken en te combineren.

Resultaat:
Je luistert om de collectieve creativiteit aan te boren = Open voor het oneindige veld aan mogelijkheden

Luistervaardigheden om samen te werken

De meest gebruikte vormen van luisteren op de werkvloer zijn ongetwijfeld: downloaden of feitelijk luisteren.

Dit is wat ons al op school wordt aangeleerd in onze Westerse cultuur. Het werkt zelfs al lijkt het eerder in de aanval gaan om gelijk te halen. Je bouwt verder op wat je al kent en staat minder open voor nieuwe informatie.

De meest waardevolle manieren van luisteren binnen teams zijn empathisch luisteren en generatief luisteren.

Moeilijker bij de start van een project of verandering omdat een extra investering nodig is:

Je gaat immers luisteren om anderen volledig te begrijpen.
Kennis en ervaringen worden gedeeld.
Er wordt tijd uitgetrokken om extra mogelijkheden te ontdekken en te onderzoeken.

De complexe problemen van de toekomst vragen om ander oplossingen. Ook daar kunnen deze andere vormen van luisteren bijdragen aan vernieuwing en verandering.

numentum Welke luistervaardigheden gebruik jij het meest om samen te werken? samenvatting

Wat is de cruciale factor voor succes?

Alles combineren zoals bij het generatieve luisteren dat is toch wat beelddenkers van nature doen.

Waarom loopt het mis?

1) stress versmalt je blik

Als jij als beelddenker onder stress komt te staan, krijg je een tunnelvisie en ga je eenzijdig denken vanuit je eigen referentie kader. Hierdoor verlies je de mogelijkheid om:

vanuit verschillende hoeken naar de situatie te kijken (= interne inzichten);
andere informatie te horen en op te pikken (= externe inzichten);
Om elk element als volwaardig onderdeel te evalueren en te combineren (= interne + externe inzichten).

2) Onduidelijke afspraken

Als je mandaat of positie in het bedrijf onduidelijk is en je probeert een verandering voor te stellen, is jouw initiatief gedoemd om te mislukken. Omdat jij geen formele autoriteit hebt gekregen, kan iedereen in de organisatie zijn idee en vragen hebben over het proces en is onduidelijkheid troef:

Wat zijn de te volgen stappen in het veranderproces?
Is de planning en timing in lijn met de visie van de directie?
Is continuïteit van leveren van producten en diensten verzekerd?
Krijgen medewerkers die aan deze verandering moeten meewerken, hiervoor de tijd?

Bij onduidelijkheid op dit vlak, ga je verder gaan op basis van de vooronderstellingen in plaats van te luisteren. Je wil immers vooruit met de verandering. Maar veroorzaakt hierdoor mogelijk stilstand en/of vertraging van het veranderproces.

Hoe scherp je je luistervaardigheden aan?

Je kan je gesprekspartner aanmanen om duidelijker te praten of het concretere te maken, maar goed kunnen luisteren, start bij jou.

1) Basisvaardigheden van goede luisteraar:

Maak je eigen hoofd leeg.
Richt al je aandacht op de spreker.
Reserveer tijd voor het gesprek.

2) 3 praktische tips om goed te horen wat er gezegd wordt:

Wees oprecht geïnteresseerd en stel nieuwsgierige vragen om te begrijpen wat er is en leeft bij je gesprekspartner. Zoals S. Covey ook al aangaf: Eerst begrijpen voor je begrepen wordt.

1) Verbinden

Maak connectie met je gesprekspartner door regelmatig aanwezig te zijn tussen de mensen op de werkvloer.

2) Onverdeelde aandacht

Geef je gesprekspartner al je aandacht. Luister ook naar datgene wat niet expliciet gezegd wordt. Observeer reacties en non-verbale communicatie waaronder lichaamstaal.

3) Informatie samenvattend

Neem ruimschoots de tijd om te horen wat er verteld wordt. Vat in je eigen woorden samen wat je begrepen hebt.

Geef je gesprekspartner de kans krijgt om alles uit te leggen. Hoed je om snel te reageren of advies te geven op basis van je eigen vooronderstellingen.

Voor een beelddenker is het nog belangrijker om in je eigen woorden te herhalen wat jij begrepen hebt dan voor je collega's. Als je deze stap overslaat is de kans groter dat misverstanden ontstaan die voorkomen hadden kunnen worden door een korte tussentijdse samenvatting.

Kan jij hulp gebruiken om je luistervaardigheden aan te scherpen?

Als beelddenker of multi-talent leider begrijpen je collega’s of leidinggevende je vaak niet.

Je kan je gesprekspartner aanmanen om beter naar jou te luisteren en zelf een poging wagen om duidelijker te communiceren. Kort en bondig communiceren en heel zakelijke taal gebruiken is geen sterke kwaliteit voor beelddenkers.

Het contradictorische is echter dat jij veel meer voordeel haalt uit het verbeteren van je luistervaardigheden. Zodat jij hoort wat de andere nodig heeft of verwacht en op deze manier gericht jouw informatie leert te delen.

Het Multi talent leider programma zet jou op weg en leert je hoe net die verschillen. Dit traject helpt je om je unieke kwaliteiten op een constructieve manier te gebruiken op je werk.

Neem deel aan het Multi talent leider programma

Saskia Smet is de auteur van dit artikel en oprichtster van Numentum.

Saskia heeft zich gespecialiseerd in het coachen en adviseren over beelddenken op de werkplek. Ze deelt via deze blog tips voor volwassen beelddenkers in een werkomgeving.

Daarnaast is community manager van Multi Talent Leider netwerk op het Multi Talent Leader Platform. Dit is leer- en community platform van Numentum om beelddenkers op het werk te verenigen.

Vergelijkbare omschrijvingen voor beelddenkers en aanverwante profielen vind je in dit overzicht.

Het anders-zijn, gaat pas op een positieve manier voor jou werken als je dit leert omdenken:
Op dat moment ga je deze extra kwaliteiten verder ontwikkelen in plaats van te blijven vasthangen aan de tekorten die anders-zijn met zich meebrengt. Jouw meerwaarde zit in die extra kwaliteiten!

Je bent veel meer dan een label en bovendien is iedere mens uniek.
We zijn allemaal verschillend en enkel door alle talenten samen te brengen gaan we sneller vooruit als team!