Hoe gaan vooronderstellingen je onzekerheid versterken?

Wat als jij gaat bouwen op vooronderstellingen?

Dit wil zeggen de non-verbale reacties van anderen interpreteren vanuit je eigen referentie kader. De situatie gaan beoordelen vanuit je persoonlijke situatie met de kennis en informatie die jij ter beschikking hebt.

Je gaat enkel verder op je persoonlijk oordeel zonder met andere af te toetsen of jouw beeld van de werkelijkheid klopt.
Gevolgen:

Je gaat de situatie fout inschatten op basis van signalen die je opmerkt.
Dit kan zowel positief zijn: je gaat er vanuit dat de ander goedkeurt wat je zegt; Of negatief zijn als je vooronderstelt dat de non-verbale reacties die je opmerkt aangeven dat de ander je afkeurt.
Een verkeerde interpretatie van de situatie op basis van wat jij ziet. In de meeste gevallen, zie je slechts een deel van wat er zich afspeelt.

Op dit oordeel verder werken, brengt je in een lastige situaties.
Herken jij dit?

Wat doet een verkeerde aanname met jou?

Stel dat jij een presentatie geeft voor je manager of collega’s om een nieuw project voor een klant voor te stellen.
Een van je collega’s begint te gapen en lijkt in slaap te vallen. Je ziet hierin het teken dat de ander je voorstel saai en niet goed vindt.

Je begint tijdens de presentatie zelf je verhaal aan te passen omdat je denkt dat je collega’s dan wel geïnteresseerd gaan luisteren.

Als jij aanpassingen gaat doen op basis jouw interpretatie van de situatie, gooi je al je goede voorbereiding overboord:

Alle informatie en het gestructureerde verhaal wat je zorgvuldig voor hen had voorbereid.
De extra feiten en cijfers die je bewust had toegevoegd omdat je weet dat je manager of collega’s dit nodig hebben om te begrijpen wat jij hen presenteert. Zodat ze alle gegevens krijgen om een beslissing te kunnen nemen of om de opdracht uit te kunnen uitvoeren.

Faalangst doet jouw onzekerheid groeien!

Door je voorbereiding los te laten, neemt je zelfvertrouwen af. Je maakt hierdoor je eigen positie nog slechter en de angst om te falen groeit. En dat allemaal op basis van wat jij verkeerd concludeerde uit de lichaamstaal van je publiek!

Je geraakt de aandacht van je manager en collega’s helemaal kwijt omdat jij onder stress komt te staan. In zo’n situatie ga je terugvallen op je natuurlijk taalgebruik en de chaos in je hoofd:

van de hak op de tal springend en verhalend;
slechts een deel van de redenering uitspreken, de rest speelt zich in je hoofd af;
zonder cijfers of duidelijke feiten, op basis van wat jij intuïtief weet of aanvoelt;
zonder structuur of onderscheid tussen hoofd- en bijzaken

Je voorbereiding dient om orde te scheppen in de chaos in jouw denkbeelden. Het helpt jou om structuur aan te brengen in het geheel zodat je luisteraars je kunnen volgen.

Het resultaat: je luisteraars haken af en jouw onzekerheid groeit.

Meekijken naar het denkbeeld in jouw hoofd

Voor jou als multi-getalenteerde bruggenbouwer is het verhaal duidelijk omdat jij de situatie als één geheel beschouwt. Jij hebt ook de volledige redenering gemaakt; De situatie als geheel geanalyseerd.

Je hebt de analyse resultaten gecombineerd met de kennis en informatie die jij al hebt. Zo ontstaat een nieuwe mogelijkheid.
De kans is groot dat je manager en collega’s niet dezelfde basisinformatie bezitten, terwijl jij veronderstelt van wel.

Als jij je uitkomst onvoorbereid gaat presenteren, dan lijkt dit voor een luisteraar:

een verward en onvolledig verhaal omdat je niet alles wat zich razend snel in je gedachten afspeelt onder woorden kan brengen;
ongestructureerd: hoofd- en bijzaken worden door elkaar gehaald en lijken even belangrijk te zijn. Zelfs de mensen in je team die detaillistisch werken, ergeren zich omdat je slordig omspringt met details. Je bent immers niet consequent en onzorgvuldig omdat jij niet alle details bespreekt!
tijdverlies: je geeft je luisteraars het gevoel dat je hun tijd aan het verprutsen bent en onvoorbereid naar de presentatie bent gekomen. Terwijl je er wel degelijk tijd ingestopt hebt om je presentatie zorgvuldig voor te bereiden.

Improvisatie en vooronderstellingen

Al improviserend op vooronderstellingen verder praten is gevaarlijk voor elke multi-getalenteerde bruggenbouwer. Ook al beheers je de materie goed. Zonder voorbereiding neemt je natuurlijke manier van praten de bovenhand zonder dat jij het beseft.

Jouw natuurlijke taalgebruik:

is verhalend zonder duidelijk doel;
bevat geen cijfers, feiten en data;
mist structuur en maakt geen onderscheid;
blijft heel conceptueel en weinig concreet of praktisch;
geeft geen duidelijkheid wat het resultaat zal worden.

Voor iemand met dezelfde voorkeurstijl, is dit geen enkel probleem. Dit wordt een gezellige brainstormsessie om ideeën af te toetsen maar leidt zelden tot concrete resultaten.

Voor alle anderen veroorzaakt dit ergernis en frustratie. Je luisteraars haken gewoon af. Hun respect en vertrouwen in jou neemt af. Hoe meer dit gebeurt, hoe moeilijker het wordt om als team verbindend samen te werken.

Door te reageren op basis van je eigen vooronderstellingen, ondermijn je jezelf. Je onzekerheid neemt toe in plaats van dat jij zelfzekerder wordt.

Je vooronderstellingen controleren in plaats van ze klakkeloos aan te nemen, is een eerste stap die je kan zetten. Door bijkomende vragen te stellen bijvoorbeeld. Hiervoor dien je het gesprek met je manager of collega’s te durven aangaan op een respectvolle manier.