Drama Queen & Koele Kikker? Wat met emotionele reacties op het werk?
Ben jij een Drama Queen of een Koele Kikker op het werk?
Beelddenkers lijken zeer emotionele mensen voor hun omgeving. Ongeacht wat er gebeurt, alles lijkt hen persoonlijk en heel diep te raken.
Hoe meer stress ze in een situatie ervaren, hoe sneller de emoties hun gedrag gaan beïnvloeden en overnemen.
Hun rationeler ingestelde collega’s of manager vinden dat ze té emotioneel reageren. Hierdoor nemen anderen de collega beelddenker niet altijd au sérieux. Vaak ergeren ze zich aan dit emotionele gedrag op het werk en vinden die collega een drama queen.
Waarom hebben emoties een verlammend effect?
Beelddenkers vallen letterlijk over iets wat anderen niet opmerken of zien. Emoties kunnen hen totaal overweldigen en compleet verlammen. Het lijkt alsof een klein detail hen totaal van streek kan brengen. Het raakt hen zowel mentaal als fysiek.
Het voorval kan zo’n gigantische proporties gaan aannemen dat ze er gewoon niet meer omheen kunnen. Je normaal zo rustige collega lijkt ineens het temperament te bezitten van een Spaanse furie. Alle frustratie en onmacht moet er in een keer uit, net alsof er een bom ontploft.
Waar zit het verschil met rationele denkers?
Beelddenkers denken en voelen met al hun zintuigen. Ze voelen ook perfect aan wat er speelt in een team. Datgene wat onderhuids aanwezig is maar niemand ooit durft uit te spreken. Al deze elementen nemen ze onbewust mee in hun analyse van deze situatie.
Als je rationeel denkt, baseer je je beslissingen op feiten en analyseresultaten. Voor een beelddenker voelt dit aan als een koele kikker benadering.
De frustratie ontstaat omdat de rationele redenering een aantal intuïtieve of emotionele elementen niet in de beslissing meeneemt. Alsof emoties en alles wat onderhuids speelt geen invloed heeft op de situatie. Het is er wel degelijk en speelt een rol in de situatie.
Stel je niet aan!
Een goed bedoelde opmerking zoals “Zet je hierover, je bent ondertussen volwassen!”, helpt je niets. Hierdoor verdwijnen de emoties niet maar gaan ze zich ergens in je lichaam vastzetten als een blokkade.
De situatie gaan onderzoeken en bekijken om te ontdekken wat hier nu echt aan de hand is, kan jou wel een oplossing bieden. Je kan dit zelf onderzoeken maar een begeleider kan je hier ook goed bij helpen.
In zo’n analyseproces is het belangrijk om als neutrale waarnemer naar de situatie terug te durven kijken. Waarbij het belangrijk is om de inbreng van de verschillende betrokken partijen in het probleem te onderscheiden. Dus ook als neutrale waarnemer jouw persoonlijk aandeel erkennen en analyseren.
Je gaat op zoek naar de trigger of prikkel die jouw emotionele reacties veroorzaakt heeft. Met die inzichten kan jij aan de slag gaan.
Je bent enkel verantwoordelijk voor jouw aandeel in het geheel. Het is aan jou om te beslissen of je iets wil veranderen aan je houding en je gedrag, of niet.
De beslissingen en acties die anderen nemen in deze situatie, zijn niet jouw verantwoordelijkheid!
Leren inzien en aanvaarden dat jij niet verantwoordelijk bent voor een falend proces of het aandeel van andere betrokkenen, geeft je rust en versterkt je zelfvertrouwen.
Als neutrale waarnemer jouw emotionele reacties onderzoeken
Afstand nemen van de situatie en vooral van je emoties kan verhelderend zijn. Je gaat dus vanop afstand kijken naar jezelf. Een aantal mensen noemen dit kijken vanuit de metapositie.
Ikzelf gebruik hiervoor een beeld uit de Muppetshow. Ik zet me tussen Statler & Waldorf in de loge op het balkon om de situatie als een neutrale waarnemer te bekijken.
Ik zet mezelf als het ware buiten de situatie. Op dat moment ben ik een neutrale waarnemer die naar een schouwspel op het toneel kijkt. Een voorstelling waarin ik een personage vertolk.
Ik bekijk het geheel vanop afstand om duidelijk het aandeel van de verschillende betrokkenen te zien. Dus ja, ik kijk even kritisch naar mijn persoonlijk gedrag als naar het gedrag van mijn medespelers. Dit is enkel mogelijk als je zelf tot rust gekomen bent. Zolang je in een toestand van hevige emoties bent, lukt dat niet.
Hoe omgaan met een Drama Queen?
In rationele werkomgevingen kunnen anderen hard reageren op emotioneel gedrag om te voorkomen dat ze zelf moeten omgaan met alle emoties die in de bewuste situatie spelen. Hierdoor spelen ze het op de emotionele medewerker in plaats van op het proces zodat de groep zo snel mogelijk uit deze voor veel mensen “netelige” en onvoorspelbare situatie weg kan geraken.
Heb je toch over-emotioneel gereageerd op je werk waardoor de situatie uit de hand is gelopen?
Het bespreken van emoties in een werkomgeving is in veel organisaties nog geen standaard proces.
Elk probleem of onrechtvaardige beslissing die jij als beelddenker vanuit zo’n emotionele toestand probeert aan te kaarten, gaan anderen direct van tafel vegen. Omdat ze zo snel mogelijk uit deze lastige emotionele situatie weg willen komen.
Jij ervaart dit als afwijzing en ontkenning van de problemen die je wil aankaarten. Telkens je als beelddenker op deze manier afgewezen wordt, gaat dit knagen aan jouw zelfvertrouwen. Dit doet je aan jouw kennis en inzichten twijfelen, terwijl er in de meeste gevallen een bron van waarheid in zit.
Wat werkt wel?
Zorg dat je een time-out vraagt of creëert op het moment dat je voelt dat de situatie ontspoort. Zorg dat je zelf eerst terug tot rust gekomen bent alvorens het gesprek met collega’s of leidinggevenden opnieuw op te pakken.
Als jij nog te veel in je emoties zit, ben je veel kwetsbaarder om door pure rationele elementen weerloos onderuitgehaald te worden. Je komt er dan niet toe om je totaal andere insteek naar voren te brengen.
Als beelddenker leren omgaan met je eigen emoties, geeft je de mogelijkheid om je unieke kijk op het project of opdracht te uiten. Jouw opmerkingen doen ertoe, maar zolang je in de emotie zit, hoort niemand wat je zegt.
Niemand hoort jouw inzichten waardoor je geen bijdrage kan leveren aan het team.
Gedeelde verantwoordelijkheid als het over emoties gaat
Als beelddenker je emoties leren kanaliseren, dat heb je zelf in de hand.
De verantwoordelijkheid om emoties bespreekbaar te maken op het werk, ligt niet alleen bij de beelddenker! Elke Drama Queen of Koele Kikker kan een steentje bijdragen.
Ben je teamleider of manager, zoek dan manieren om iedereen op een veilige en niet confronterende manier zijn verhaal te laten doen.
Je zou bijvoorbeeld de werkwijze van “De 6 denkende hoofddeksels” van E. De Bono kunnen inzetten. Deze methode helpt om op een minder confronterende manier binnen teams alle nuttige invalshoeken mee te nemen bij de besluitvorming of het oplossen van problemen.
Elke hoed heeft een specifieke rol of thema. De rode hoed geeft ruimte om de emoties die bij de situatie horen, een plaats te geven.
7 gezichten van anders denken: drama queen
Emoties zijn een van de 7 stressfactoren waar beeldenkers regelmatig onbewust tegenaan lopen. Je vindt ze alle 7 kort beschreven met telkens een praktische tip, in dit downloadbare overzicht (2 pagina’s).
De volgende stressfactor in deze reeks van de 7 gezichten van anders denken : Informatie verwerken.
Vergelijkbare omschrijvingen voor beelddenkers en aanverwante profielen vind je in dit overzicht.
Het anders-zijn, gaat pas op een positieve manier voor jou werken als je dit leert omdenken:
Op dat moment ga je deze extra kwaliteiten verder ontwikkelen in plaats van te blijven vasthangen aan de tekorten die anders-zijn met zich meebrengt. Jouw meerwaarde zit in de extra beelddenkerskwaliteiten op de juiste manier te leren gebruiken!
Alles begint bij jezelf en jouw persoonlijke handleiding.
Saskia Smet is de auteur van dit artikel en oprichtster van Numentum.
Opmerking van de auteur:
Dit artikel verscheen voor het eerst op 24 juli 2013. Om deze publicatie up to date te houden, wordt ze regelmatig aangevuld met de laatste nieuwe inzichten. De laatste update gebeurde op 28 juni 2021.
Bron afbeeldingen: Numentum, Drawify & Pixabay
Wil je weten wat Saskia voor jou kan betekenen?
Maak een afspraak om telefonisch de mogelijkheden met Saskia te bespreken.
28 juni 2021
